Okazoj: Al Zamenhof-arbaro

[Ĉi tio estas kopio el mia fotoalbumo – la bildoj kaj la tekstoj – en Ipernity. Ĉiuj fotoj estas faritaj la 1-an de Julio 2009.]

Estas ĉi tie 30 fotoj. Por vidi ĉiujn vi eble devos paĝofine aktivigi funkcion “vidu pli”, “daŭrigu”, aŭ similan.

Atentu, boacoj!
Mi ekveturis de Kajaani kaj mia vojaĝcelo estas Taivalkoski, ĉ. 200 km norde. Jen mi alvenas al Hyrynsalmi kaj tie renkontas la sudan limon de la Boaca Regiono, kiu ampleksas la tutan nordon de Finnlando, ĉirkaŭ trionon de la lando. Tie regas specialaj leĝoj pri rajto bredi boacojn kaj ilin paŝti.

Ankaŭ kelkaj grandaj rabobestoj estas tie malpli strikte protektitaj ol en la ceteraj partoj de la lando. Antaŭ ĉio: veturiganto de aŭto memoru, ke la bestoj povas staradi sur vojoj aŭ kuri antaŭ aŭton. Ekzistas eĉ konsiloj, kion fari, se kolizio grave vundis boacon: kiel senkonsciigi ĝin kaj ellasi la sangon. Mi supozas ke la plej multajn urbanojn ne tre allogus tia tasko.

La unuaj boacoj survoje
La boacoj aspektas iom taŭzitaj ĉi-sezone. Ili ŝajnas tute ne timi aŭtojn. En varma somera vetero blovas pli freŝa vento sur la vojoj ol en la arbaro. Tio forigas kulojn kaj aliajn insektojn kaj tial altiras boacojn.

Solulo
La boacoj estas iom kapricaj kaj povas aperi kiam ajn.

Etulo kuras
Boacido kuras por atingi la patrinon.

Finfine: Taivalkoski
Post longa veturo mi atingis la limon de Taivalkoski. Estas ankaŭ provinca limo: mi nun eniras la provincon Norda Botnio. La vojo estas nomata “Metsäkyläntie”, vojo de Metsäkylä. Mi neniam antaŭe estis ĉi tie, sed mi iam legis la nomon Metsäkylä en esperanta teksto. Eblas ion atendi.

Proksimiĝas la Arbara Vilaĝo
Mi jam proksimas al la vilaĝo Metsäkylä en suda Taivalkoski. La nomo signifas simple Arbara Vilaĝo, nomo kiu trafe priskribus multajn vilaĝojn en Finnlando. La verda kesto maldekstre enhavas sablon, unuan helpon por aŭtisto, kiu malbonŝance veturas laŭ la kruta deklivo en vintra vetero kiu neatendite glaciigis la vojon.

Interesa vojmontrilo
Ĉe la vojo kiu kondukas de Taivalkoski suden al Puolanka kaj Suomussalmi, mi ekvidis ŝildon kun la simpla teksto “Esperanto 2.6 km”. Tiun lokon nepre necesas viziti.

Pli proksime
Ŝajnas, ke mi jam proksimas al la celo, ĉar estas pli detalaj surskriboj.

“Pasporta servo”

Terkulturo
Malantaŭ la plaste volvitaj fojnobulegoj, produkto de moderna terkulturo, videblas dekstre malnova ligna fojnejo kaj meze la granda “E” de la Zamenhof-arbaro.

Muzeo
Unu el la malnovaj domoj de la bieno funkcias kiel vilaĝa muzeo, plena de interesaj objektoj el la pasinteco. La aĵoj estas nur parte ordigitaj kaj klasitaj, sed ĉio aspektas des pli interesa. “En ĉi tiu domo funkciis la unua lernejo de Metsäkylä 1925–1932" – Mika Lappalainen bonvenigis min sur la korto de la muzeo.

Lago
Starante sur la korto antaŭ la muzeo kaj rigardante norden, oni vidas pecon de la lago Isojärvi.

Mistera radio
Kiel kaj kial ĉi tiu komunikilo trovis por si finan ripozejon en la vilaĝa muzeo? Oni diris, ke eble temas pri radioaparato origine el submarŝipo. (Noto: korektitaj informoj aperas en ĉi-subaj komentoj.)

Komentoj (2009 pri la foto

Kalle Kniivilä
Laŭ la indikoj "OIKF" kaj "Kontula" sur la aparato eblas klare vidi, ke ne temas pri submarŝipo (evidente ne, ĉar tiaj ne estis en Finnlando post la dua mondmilito), sed pri la kargoŝipo Kontula, konstruita en Turku en 1980. Supozeble estas (parto de) la origina radioaparataro de la ŝipo, poste forigita por doni lokon al pli moderna aparataro. Sed kial ĝi venis al la vilaĝa muzeo mi tamen ne povas diveni.

Nun la ŝipo cetere estas registrita en Panamo kaj nomiĝas Atlanta.

http://www.marinetraffic.com/AIS/shipdetails.aspx?mmsi=372974000 http://www.eslshipping.com/portal/en/news/?id=234

Harri Laine respondis al Kalle Kniivilä
Dankon, Kalle! Vi tre efike detektivis.

Harri Laine
La teksto, kiun mi metis sub la foton, montris plenan malscion pri la afero. Dum la tro rapida konatiĝo kun la abunda aro de interesaĵoj mi tute miskomprenis la klarigojn donitajn de miaj junaj gvidantoj. Poste Aini Vääräniemi informis min pri la vera historio de la aparato, kun kiu ŝi mem havas eĉ komunan historion. Jen kion Aini rakontas:

“Mi laboris en la ŝipo Kontula kiel radiotelegrafistino en la jaro 1985 kaj en 1991. Ni vizitis en Pollando, Usono, Venezuelo kaj Kolombio. En 1991 mi enŝipiĝis en Roterdamo, kaj tiam mi unuan fojon vizitis en CO de UEA. De tiu tempo venis kelkaj ideoj al la spektakleto Maljuna maristo rakontas, kiun Auli Vihermä kaj mi planis kaj kreis, kaj esperantistoj el Oulu kaj Metsäkylä prezentis dum la Aŭtunaj Tagoj de Esperanto-Asocio de Finnlando en Raŭmo (2003) . Lastsomere mi havis eblecon ricevi kelkajn miajn antaŭajn laborilojn de la ŝipo al mia muzeo, antaŭ ol la ŝipo estis forvendita.”

Mi pardonpetas al Aini pro la fuŝaj informoj kaj dankas al ŝi pro la interesaj historiaj detaloj. Kaj admiron al Kalle pro la lerta faktoĉasado.

Lernomaterialo
La muzeeto posedas multajn lernejan bildtabulojn, instruilojn de la epoko (ne tre fora!), kiam oni nenion sciis pri la modernaj aŭdvidaj aparatoj.

Por laboro tera kaj arbara
En la muzeo abundas tradiciaj iloj por kamparaj laboroj: mi vidas dorsosakon el betulŝelo, laborilojn de arboflosistoj, lanotondilojn, jungilojn, glacihakilojn, lampojn, segilojn kaj mi ne scias kion...

Miaj gvidantoj
Mika Lappalainen, mi, Aini Vääräniemi kaj Pauliina Vääräniemi en la vilaĝa muzeo. (fotis filo de Aini, ĉu Henri, ĉu Sauli Vääräniemi, mi ne memoras.)

Naturaj kupoj en la muzeo
Instrumentoj de kupistino: kupoj ne vitraj sed faritaj el bovaj kornoj.

Saŭno de la kupistino
En ĉi tiu ŝvitbanejo iam laboris la patrino de la plej fama (en Finnlando) Taivalkoski-ano. Sinjorino Riitu Päätalo, lerta kupistino, ellasis sangon por sanigi vilaĝanojn en Metsäkylä.

Bona forno dum vintro tre gravas
Aini Vääräniemi, la vilaĝa aktivulo (ankaŭ aktiva por la internacia lingvo), antaŭ malnova masonita forno de biena domo.

Granda E invitas
Ĉi tie oni eniras la Arbaron de Zamenhof, pecon de aŭtentika finna naturo. En la arbaro kreskas plej multe piceoj, sed ne mankas ankaŭ aliaj arbospecoj. (Bloga raporto de julio 2009: Survoje norden: Zamenhof-arbaro kaj alio )

Aglo en picearo
Alklaku por aldoni priskribon

Lando-arboj
Vizitantoj el la mondo elektis unu arbon por sia lando. Mi vidis, krom ĉi tiuj, almenaŭ arbojn Latvan, Italan, Hispanan, Polan, Slovakan kaj Tajlandan – plurajn mi certe forgesis. Ĉi tie ne temas pri arboj solene plantitaj de gravuloj, kiel ĉe iuj memor-arboj, sed arboj nature kreskintaj kaj poste elstarigitaj per aldono de landnomo.

Egalaj sed tamen disaj
La arbo de egaleco fakte estas du arboj. Tiuj unue kunkreskis sed poste disiĝis kaj altiĝadis unu ĉe la alia.

“Centra Oficejo”
Meze en la Zamenhof-arbaro troviĝas malfermita kabaneto, trafe titolita “CO”. (Vidu mian blogan skribaĵon de la 15-a de julio 2009 )

Arbo de paco
Pendanta barbolikeno ornamas la branĉojn de la Arbo de Paco.

Organizaĵo-arbo
Ĉi tiun ŝildon verŝajne pendigis Osmo Buller, la ĝenerala direktoro de UEA. Li estas verŝajne la plej mondvaste konata Taivalkoski-ano.

Komentoj (el 2009) pri la foto

Milokula Kato
Mi ne starus tiom proksime de ĝi. Ĝi estas putra ene, do eĉ eta ventoblovo povas faligi la arbon sur onin.

Harri Laine
Evidente vi neniam vidis sanan nordan arbaron, do via diagnozo estas okulfrape erara. En natura arbaro ĉiam troviĝas ankaŭ kelkaj malsanaj kaj mortantaj arboj. Neniu en la bildoj estas tia, krom kelkaj piceetoj, kiujn tro ombras la forte kreskanta maljuna picearo – tute natura fenomeno. Ankaŭ la likenoj, precipe barbolikeno, kreskantaj sur branĉoj de multaj arboj atestas pri pura, sana naturo.

Kalle Kniivilä
La diagnozo eble temis ne tiom pri la arbo, kiom pri la ŝildo...

Harri Laine respondis al Kalle Kniivilä
Por analizi la ŝildon (se vi ne parolas pri la ligna materialo de la ŝildo) oni bezonas fakan scion pri psikiatrio. Manke de tia kompetenteco mi intence preteratentis tiun aspekton kaj koncentriĝis al konkretaj faktoj, por kiuj sufiĉas simpla plantpatologio. (Por pliprofundiĝi en eventualajn biologiajn problemojn de la arbo, konsultu verkojn de la fama specialisto pri plantmalsanoj prof. Paul Neergaard, iama membro de la honora patrona komitato de UEA. Parto aperis esperante.)