* * *
Aŭtunas
En nia korto mi vidas sorpujon. La sorpoj jam ruĝas kaj atendas birdojn, kiuj ĉiujare venas, iam svarme, por nutri sin per la ruĝaj beroj. Tiuj aspektas kiel miniaturaj pomoj kaj, kvankam manĝeblaj, estas tiom amaraj ke homoj ne amase kolektas ilin. Estas tiu sezono, kiam nepre indas viziti ankaŭ arbaron, ĉu por trovi berojn, ĉu fungojn.
* * *
Kun karota lakto
Finnoj amas laktofungojn, eĉ tiajn kun akre amara gusto, kiujn ili boligas en multa akvo por mildigi la guston. Jen ekzempleroj de karotsuka laktofungo, kiu verŝas oranĝkoloran lakton, se oni ĝin tranĉas aŭ alimaniere difektas. Rompitaj surfacoj iom post iom verdiĝas. Ĉi tiu fungo ne bezonas mildigon en bolanta akvo, oni povas ĝin simple friti aŭ meti en supon. Plej ofte, bedaŭrinde, ĉi tiujn bongustajn fungojn trovas ankaŭ fungokuloj, kiuj tie demetas siajn ovojn, kaj la fungo rapide pleniĝas je larvetoj…
Kantareloj sin kaŝas
La flavaj makuloj ete videblaj subherbe estas flavaj kantareloj, Cantharellus cibarius, tre ŝatataj manĝofungoj. Oni nomis ilin esperante ankaŭ ovofungoj, kaj en aliaj lingvoj mi trovis esprimojn kiel abrikot-fungo (japana) aŭ kok-fungo (estona) aŭ koko-kresto (nederlanda). Iuloke ovofungoj estas alloge videblaj, sed ĉi tie ili kaŝas sin sub herbo. Proksime troviĝis pli multe da similaj kaŝemuloj. – Dekstre mia ĉefa armilo dum fungokolektado: tranĉilo kun broseto.
Alloge bela
La muŝfungo, Amanita muscaria, kun sia averta koloro, estas iel pratipo de la venenaj fungoj, kvankam ĝi ne estas unu el la plej venenaj.
Bela boleto
Kia bela boleto! Ĝuste ĉi tiaj, junaj tubofungoj de la manĝindaj specoj estas la plej ŝatataj. Oni diras, ke la unuaklasaj ekzempleroj aĝas nur du tagojn (ili kreskas rapide), tritagaj jam ne same bonas. Mi preskaŭ ne volis forŝiri la beluleton, sed tamen tion faris, nur por konstati, ke ĝi estis plenplena de larvoj kiuj jam formanĝis preskaŭ la tutan internon. La helkolora reteca figuro sur la trunko estas tipa sur la bongustaj “noblaj boletoj”. Mi ne aŭdacas precizigi la biologian specon de la fotito.…
Ĉu io manĝinda ĉi tie?
Fungoj abundas aŭtune, kiam jam velkas herboj kaj brunaj-flavaj folio faladas de arboj. Iuj fungoj tre efike kaŝas sin en la septembra naturo. Ĉiujare mi devas ree lerni agordi miajn okulojn por rimarki la etajn brune-grizajn delikataĵojn, kiuj aperas ankaŭ en ĉi tiu bildo.
Jen la kaŝuloj
Jen pli detala rigardo al unu fungotufo en la antaua bildo. Funelaj kantareloj, Cantharellus tubaeformis, abundas en arbaroj preskaŭ ĉiujare. Ili venas aŭtune, eĉ tre malfrue oni trovas ilin. Ŝajnas, ke ili ne tiom dependas de la someraj pluvoj, kiuj estas necesaĵo por multaj dumsomeraj fungoj. La nomo "funela" bone priskribas la fungon: ĝia trunko estas kiel tubo, kaj ofte troviĝas ankaŭ truo meze de la kava ĉapelo – taŭga funelo por pluvakvo. Funelaj kantareloj estas facile konserveblaj per sekigo.
Daŭrigo en “Fungoj, insektoj kaj alio (2)”.
Ei kommentteja:
Lähetä kommentti